شیوع سرولوژیکی هپاتیت های ویروسی c , b , a در کارکنان بهداشتی - درمانی و واکسیناسیون افراد حساس به عفونت در بیمارستان بوعلی ساری ۱۳۸۲

سابقه و هدف: کارکنان بهداشتی - درمانی در معرض خطر کسب عفونت هپاتیت های ویروسی c,b,a از بیماران خویش هستند. برای کاهش بروز عفونت های فوق در کارکنان، علاوه بر به کارگیری صحیح و دقیق موازین پیشگیری کننده از عفونت (در برخورد با بیماران و یا ترشحات آنان)، انجام واکسیناسیون فعال خصوصا بر علیه ویروس هپاتیت b توصیه شده است. هدف این مطالعه، تعیین وضعیت واکسیناسیون و ایمنی بر علیه هپاتیت b، تعیین فراوانی ایمنی بر علیه هپاتیت a و فراوانی عفونت هپاتیت c در کارکنان بهداشتی - درمانی می باشد.مواد وروشها: با بهره گیری از پرسشنامه و پرونده پزشکی کارکنان بهداشتی - درمانی بیمارستان بوعلی در کمیته کنترل عفونت بیمارستان و با استفاده از آزمونهای سرولوژیکی و روش elisa بین ماه های خرداد لغایت آبان 1382، بررسی و جست و جوی آنتی بادی ضد آنتی ژن s هپاتیت b، آنتی بادی ضد هپاتیت های c و a در 263 نفر (83.2%) از 316 نفر کارکنان بهداشتی - درمانی مرکز و 17 نفر از کارکنان آشپزخانه انجام شد. افراد مستعد به هپاتیت b از نظر آلودگی به این عفونت، مورد سنجش نشانه های سرولوژیکی قرار گرفتند. ویژگی های فردی، طول دوران کار، میانگین سنی، سابقه بیماری هپاتیت و دریافت خون، وضعیت آسیب دیدگی به وسیله یک شی نوک تیز آلوده به خون یا ترشح (needlestick) و چگونگی واکسیناسیون بر علیه هپاتیت b و ایمنی مکتسبه، استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: 168 نفر (60%) از افراد مورد مطالعه زن بوده اند و میانگین سنی کارکنان 39.8±9 سال و میانگین طول دوران فعالیت حرفه ای آنان 14.5±9.6 سال بوده است. 253 نفر از 280 نفر (90.36 درصد) کارکنان مورد مطالعه بر علیه هپاتیت a و 229 از 263 نفر (87%) بر علیه هپاتیت b ایمنی داشته اند. 2 نفر (0.774%) به hbv و یک نفر نیز (0.37%) به هپاتیت c مبتلا بوده اند. تعداد 163 نفر از 263 نفر (62%) کارکنان سابقه واکسیناسیون کامل هپاتیت b داشته ولی 55 نفر (21%) از کارکنان هیچگونه سابقه واکسیناسیون بر علیه هپاتیت b نداشته اند. از کارکنانی که سابقه واکسیناسیون کامل hbv داشتند، 13 نفر از 163 نفر (12.5%)، به عفونت hbv حساس، ولی 40 نفر از 55 نفر کارکنان (72.7%) که سابقه واکسیناسیون hbv نداشتند، نسبت به عفونت هپاتیت bمقاوم بوده اند. 8 نفر از کارکنان سابقه هپاتیت بالینی و 12 نفر سابقه دریافت خون داشته اند. 67.4 درصد کارکنان، حداقل سالی یک بار به وسیله یک شی نوک تیز پزشکی آلوده به خون و یا ترشح، آسیب دیده بودند.استنتاج: براساس نتایج مطالعه فوق، اکثریت کارکنان بر علیه هپاتیت a ایمن بوده که با توجه به هزینه بالای واکسیناسیون، نیازی به انجام واکسیناسیون فعال بر علیه آن وجود ندارد. به دلیل شیوع کم هپاتیت c در کارکنان، انجام آزمون غربالگری و محدودیت شغلی آنان قبل از شروع به حرفه تخصصی توصیه نمی گردد. با توجه به این که نسبت قابل توجهی از کارکنان بر علیه هپاتیتb یا اصلا واکسینه نشده و یا سابقه واکسیناسیون ناقص داشته اند و از وضعیت پاسخ ایمنی خویش نیز آگاهی نداشتند و با توجه به شیوع بالای هپاتیت b نسبت به جمعیت عادی در کارکنانی که اصلا واکسینه نشده بوده اند، انجام واکسیناسیون الزامی بر علیه عفونت فوق به همراه سنجش پاسخ ایمنی بعد از سری کامل واکسیناسیون هپاتیت b در دوران آموزش و یا قبل از شروع به کار حرفه ای توصیه می گردد.